 |
różnie się może skończyć... |
Obiecane pięć poziomow opisujących proces nowotorzenia
1. Poziom genetyczny
Nowotwór może się rozwinąć u osoby z predyspozycją genetyczną do tej choroby, lub u osoby bez takiej predyspozycji. Zasadniczym zjawiskiem jest tu mutacja aktywująca którykolwiek z protoonkogenów. I tym samym prowadząca do powstania onkogenu. Komórka w której dojdzie do mutacji jest bardziej predysponowana do kolejnych, a pod drugie dzieli się nieco łatwiej niż inne w jej otoczeniu i dzięki temu jej potomstwo wygrywa konkurencję ze 'zdrowymi' komórkami. W ten sposób tkanka przerasta komórkami z pierwotną mutacją.
2. Poziom zmian komórkowych
Nowotwór jest chorobą powstającą pierwotnie na poziomie pojedynczej komórki, tej komórki, w której pojawia się pierwotna mutacja. Taka komórka nazywa się komórką macierzystą nowotworu. A jej potomstwo to klon komórkowy. Prędzej czy później wśród powstałych w ten sposób komórek pierwotnego klonu pojawia się druga mutacja. Komórka z taką mutacją dzieli się jeszcze łatwej i jej potomstwo wypiera zarówno komórki zdrowe, jak i te z jedną mutacją. Na tym poziomie mamy już do czynienia z nowotworem łagodnym.
Mutacja trzeciego podklonu to już zwykle nowotwór złośliwy.
3. Poziom narządowy
Same mutacje w obrębie komórek macierzystych nie są jeszcze wystarczającym warunkiem dla rozwoju choroby. Z wyjątkiem układu krwiotwórczego i stanowiącego jego część układu odpornościowego komórki nowotworowe wywodzące się ze wszystkich innych układów są osiadłe. A więc w swoim rozwoju ograniczone przez podaż pożywienia do miejsca, w którym sie znajdują. Ale nowotwór ma większe potrzeby niż 'normalne' komórki. Musi więc 'wymusić' wytworzenie dodatkowego unaczynienia i tkanki podporowej. Paradoksalnie odbywa się to za pomocą komórek które mają chronić organizm: makrofagów. Inicjują bowiem one proces gojenia nowotworu - wykorzystuje ten proces do angiogenezy.
4. Poziom przerzutowy
Pojawiają się wtedy, gdy komórki nowotworowe wydostają się z miejsca pierwotnego wzrostu i znajdują miejsce do wzrostu gdzie indziej, Nie dotyczy to nowotworów tzw. płynnych, albo rosnących w specjalnych miejscach – np. jamie opłucnej. Nowotwory których komórki macierzyste nie mają zdolności do przemieszczania muszą ją w tym etapie nabyć – głównie za pomocą mutacji których wytwarzają nowe enzymy – metyloproteinazy, tracą też często cząstki adhezyjne.
5. Poziom ogólnoustrojowy
Gdyby nowotwór był mechanicznie lub metabolicznie obojętny to organizm mógłby swobodnie zmieścić nawet wielokilogramowy guz. A człowiek chory na nowotwór złośliwy umiera zwykle mając około 1 kilograma komórek nowotworowych, co odpowiada liczbie wynoszącej około biliona.
Czemu? Komórki nowotworowe są metabolicznie bardziej czynne. I doprowadzają do wielu zmian w organizmie.
Jeśli czytelniku nie chcesz znaleźć się w sytuacji jak osoba z pocztówki, która budzi sie mając nad sobą pięć zamaskowanych osób w fartuchach, na bloku operacyjnym to ... uśmiechaj się więcej. Przyda się też regularny wysiłek fizyczny, nie jedzenie tego co popadnie i gdzie popadnie.
Przy tej okazji może jeszcze podzielę się wzorem na odpowiednią podaż energii. Zależy ona od trybu życia i od należnej masy ciała.
Obliczenia. Od wzrostu w centymetrach odejmujemy 100 (przy wzroście <164)
105 (przy wzroście 165-174)
110 (przy wzroście >175 cm)
Podaż energii wynosi w zależności od intensywności pracy:
- 20-25 kcal/kg nmc dla pracy siedzącej
- 25-30 kcal/kg mmc dla pracy związanej ze średnim wysiłkiem fizycznym
- 30-40 kcal/kg nmc dla ciężkiej pracy fizycznej
Dla mnie wychodzi około 2040 kcal/dobę.
Aktualny stan wiedzy na temat skreeningu chorób nowtwoorcy
Screening zalecany:
- Mammografia co 2-3 lata u kobiety w ieku 50-69 lat
- cytodiagnostka szyjki amcicy od 30 do 60 roku życia co 3-5 lat
- badanie stolca na krew utajona co 1-2 lata, począwszy od 50 roku życia
Co do tych nowotworów udowodniono w wielu badaniach, że przeprowadzanie wspomnianego screeningu realnie zmniejsza umieralność.
0 comments:
Prześlij komentarz